Iedereen is wel eens geprikkeld of prikkelbaar. Als je even niet lekker in je vel zit of moe bent, bijvoorbeeld. Op zo’n moment kun je net even sneller uit je slof schieten of geïrriteerder reageren dan normaal. Kort hierna is je ergernis echter alweer weggeëbd. Iedereen is wel eens geprikkeld of prikkelbaar. Als je even niet lekker in je vel zit of moe bent, bijvoorbeeld. Op zo’n moment kun je net even sneller uit je slof schieten of geïrriteerder reageren dan normaal. Kort hierna is je ergernis echter alweer weggeëbd.

Herken de signalen

Bij overprikkeling heb je de signalen van je lijf al een tijdje genegeerd of onvoldoende aandacht aan besteedt. Je hoofd zit vol, je bent vermoeid, hebt hoofdpijn, een kort lontje etc. Hierdoor kan het gebeuren dat je door iets kleins uitbarst. Dit kan zowel een huilbui zijn als heftige boosheid.

Overprikkeling komt bij de een sneller voor dan bij de ander, afhankelijk van hoe gevoelig je zenuwstelsel is ‘afgesteld’. Als je lijf gevoeliger is dan gemiddeld, dan pik je de meeste prikkels in je omgeving op. Denk aan hard geluid, een vervelende sfeer, een nieuwe of onverwachtse situatie etc. Op zich hoeft dit geen probleem te zijn, zolang je op tijd en voldoende rust pakt. Wat die rust is, is voor iedereen anders.

Even geen gedoe

Regelmatig grijp je dan bijvoorbeeld naar je mobiel of IPad. Even een moment geen ‘gedoe’ aan je hoofd en lekker relaxt een spelletje spelen waar je niet over na hoeft te denken. Best logisch, want de smartphone is gemaakt om je aandacht vast te houden. Daarbij geeft het je een prettig gevoel. Een vorm van bevrediging (beloning) ontstaat, waardoor je het gedrag elke keer herhaalt als je je overprikkeld voelt, omdat je weet dat jij je er prettig bij zult voelen. En zo ontstaat al snel een gewoonte.

Dit wordt mede veroorzaakt, omdat je de aandacht (vaak onbewust) graag wilt afleiden van het probleem, de overprikkeling. Onderzoeken hoe het komt dat je overprikkeld bent of hoe je er voor kunt zorgen dat je hier minder last van hebt, is heel moeilijk. Zeker op het moment dat je overprikkeld bent. Heel menselijk dus dat je je aandacht verschuift. Waar naartoe… o.a. de smartphone!

Wat kun je doen?

Alleen…dit helpt niet om tot rust te komen. De geluidjes, kleuren, binnenkomende appjes etc. zorgen voor digitale prikkeling. Tijdens het swipen, scrollen en appen ben je weliswaar afgeleid en voel je je fijn. Maar voor je het weet, is een groot deel van de avond voorbij en komt de onrust terug. Je hersenen hebben namelijk niet de kans gehad om alle prikkels van de dag te verwerken.

Wat helpt dan wel? Ga wandelen, sporten, doe yoga of mindfulness. Kijk wat bij jou past. Binnen Maximaal Gezond zijn diverse professionals die je verder kunnen helpen. Ook voor diegene die meer willen weten over de impact van social media.

Auteurs: Gül Akcaova – Sidekick Mattie & Judith van Zuylen – Coaching Het Zand