Insomnia

In Nederland heeft zeker 7% van de bevolking last van slapeloosheid en dit komt vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Er zijn 3 verschillende vormen van insomnia:

• slecht inslapen
• moeite met doorslapen
• vroeger dan gewenst wakker worden

Bij chronische slapeloosheid is er sprake van minimaal 3 slechte nachten per week die al 3 maanden of langer aanhouden. Bij een tekort aan slaap functioneer je minder en heb je meer kans op ziekten.

Waarom slapen we?

• Je geeft je lichaam en hersenen rust en tijd om te herstellen
• Afvoeren van toxines uit de hersenen
• Verwerken van nieuwe opgedane ervaringen/kennis
• Groeihormoon werkt het beste in de nacht
• Slapen is goed voor je geheugen, concentratie, stemming en gezondheid

Traditionele Chinese Geneeskunde en Yin-Yang

Chinees gezien is gezondheid een goede balans tussen Yin en Yang. Yin-Yang zijn twee tegenovergestelde energieën, die continu in beweging zijn en overal in aanwezig zijn. Yin en Yang vullen elkaar aan en kunnen niet zonder elkaar. Zo is de dag Yang en de nacht Yin. Activiteit is Yang en slaap is Yin. In het geval van slapeloosheid is er een disbalans tussen activiteit (Yang) en slaap (Yin).

Volwassenen zijn gemiddeld 16 uur wakker en slapen 8 uur. In die 8 uur slaap moeten we genoeg Yin verzamelen om voldoende Yang te genereren voor de volgende dag. Als je niet genoeg of diep genoeg slaapt dan tast dat je Yin aan.

Yin-Yang uit balans:

De relatie tussen slaap en de organen

Om tot een diagnose te komen is het in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) belangrijk om te weten hoe de kwaliteit van je slaap is. Hoe voel je je als je wakker wordt in de ochtend? Ben je uitgerust of ben je nog moe? Als je niet uitgerust wakker wordt: komt dat doordat je niet genoeg uren hebt geslapen, niet diep hebt geslapen, vaak wakker werd of werd je slaap door je dromen verstoord? Dit alles kan te maken hebben met de energetische conditie van je organen. In de TCG zijn de volgende organen betrokken bij de slaap:

• hart
• lever
• nieren
• maag
• milt

Het hart controleert de bloedbanen en het bloed. In het hart huisvest ook de geest/spirit. Overdag is de geest actief en alert en in de nacht keert de geest naar binnen, zodat je kan slapen. Een gezond hart en voldoende bloed zorgt daarom voor een diepe slaap in de nacht en een heldere geest overdag. Stress, trauma, slechte voeding, ouderdom en/of chronische ziekte kunnen ervoor zorgen dat het hart en de geest onvoldoende gevoed worden en de slaap verstoort raakt.

De lever slaat het bloed op, zorgt voor de vloeiende energiestroom en zorgt voor de informatieverwerking van de dag gedurende de slaap. Wanneer de lever uit balans is, krijg je een droomverstorende slaap, nachtmerries, slaapwandelen en/of praten in je slaap.

De nieren zijn de opslag van onze essentie/levensenergie. Alle Yin-Yang komt voort uit nier Yin en nier Yang. De nieren zorgen ervoor dat Yin en Yang in balans zijn. Overwerk, onvoldoende rust en/of werken onder stressvolle omstandigheden verzwakt de nier Yin energie, waardoor je vaak wakker wordt. Met het ouder worden neemt nier Yin ook af, wat tijdens de overgang vaak resulteert in het wakker worden door opvliegers en nachtzweten.

De maag en milt zorgen ervoor dat de voedingstoffen worden omgezet in Qi/energie (Yang) en bloed (yin). Onregelmatig eten, overeten, te veel vettig of pittig eten geeft hitte en slijm in de maag, dit irriteert vervolgens het hart en de geest. Zorgen maken, piekeren, te veel leren en verkeerd eten (o.a. suiker, zuivel en rauw/koud voedsel) tasten de milt aan. Dit verstoort de bloedaanmaak, wat gevolgen heeft voor je hart en lever met als resultaat dat je moeilijk in slaap valt.

Na je 35ste neemt de miltfunctie af. Je hebt minder Qi en je gaat interen op je bloedaanmaak en reserves. De Yin energie wordt niet voldoende aangevuld waardoor je eerder moe bent en te weinig slaap er meer inhakt dan voorheen.

De reden dat vrouwen vaker last hebben van slapeloosheid komt door het verlies van bloed, yin en essentie vanwege:

• Menstruatie
• Kinderen krijgen
• Borstvoeding geven
• Overgang

Leefadviezen voor een betere slaap:

• Zorg voor een regelmatig slaap-waak ritme
• Middagslaapje van hooguit 45 minuten
• Vermijd voeding die de milt verzwakt zoals suiker
• Vermijd voeding die je hyperactief maakt zoals koffie en alcohol
• Ga sporten en bewegen, overdag of vroeg in de avond. Niet te veel lichamelijke activiteit net voor het slapen
• Stop een uur voordat je gaat slapen met kijken naar tv, computer en smartphone
• Zorg een uur voordat je gaat slapen voor ontspanning
• Zorg voor een goede kamertemperatuur en ventilatie
• Zorg dat de kamer stil en donker is
• Gebruik de slaapkamer om te vrijen en te slapen, niet om te werken of tv te kijken

Evelien Hendriks-Cinque, Oriental Wellness, Acupunctuur & Tuina therapie (orientalwellness.nl)