Nationale anti-dieet dag: de zin en onzin van diëten
Binnen één week 5 of 10 kilo verliezen zou volgens bepaalde diëten mogelijk zijn. Mocht je dit al lukken, dan is het allesbehalve gezond.
Bij zo’n crashdieet verlies je voornamelijk vocht én spiermassa, en maar weinig vet. Het zorgt er bovendien voor dat je te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt.
Vetverlies vs. gewichtsverlies
Een crashdieet levert per dag lang niet alle voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft. Een crashdieet, of zeer laagcalorisch dieet, bestaat uit maximaal 1000 kcal, vaak nog minder. Ter referentie; een gemiddelde volwassen vrouw heeft 2000 kcal per dag nodig om alle benodigde energie en voedingsstoffen te leveren. Door dit extreme tekort zal je heel snel afvallen.
Op de korte termijn werkt een crash dieet dus wel degelijk: je wordt een stuk lichter. Het probleem is, dat daar nog wel wat kanttekeningen bij te zetten zijn. Een eerste probleem is dat niet al het gewichtsverlies ook direct vetverlies hoeft te zijn. Je lichaam kan immers ook andere soorten weefsel verbranden. En dat is dan ook inderdaad wat er vaak gebeurt wanneer je aan een crash dieet begint!
Een groot deel van dat eerste, explosieve gewichtsverlies is vooral vochtverlies. In welke mate dit gebeurt, hangt af van de hoeveelheid koolhydraten die het lichaam via de voeding nog binnenkrijgt. Je primaire brandstof wordt geleverd door glucose, een afbraakproduct van koolhydraten. Je hebt dit nodig om bijvoorbeeld te bewegen en adem te halen en daarnaast hebben je hersenen een stabiele, constante aanvoer van glucose nodig. Daarnaast gaat glucose ook naar je spieren en lever als opslag. Bij een tekort aan koolhydraten via de voeding zal je lichaam eerst je voorraden in je lever aanspreken, en vervolgens ook je spieren. Spierweefsel bestaat voor een deel uit vocht en daarom zal je dus zowel vocht- als spiermassa verliezen.
Slecht voor je humeur!
Een ander nadeel van crash diëten is dat de kans klein is dat je het volhoudt. De reden is heel simpel: je lichaam heeft uitstekend door dat je ongewoon bezig bent. Niet alleen krijg je te weinig energie binnen, ook met de voedingsstoffen is het doorgaans slecht gesteld. Je eet gewoon te weinig om aan alle benodigde vitamines en mineralen te komen.
Dat betekent dat je lichaam steeds sterkere signalen af zal gaan geven om weer gewoon te gaan eten. Enorme hongeraanvallen en eetbuien zijn tijdens een crash dieet aan de orde van de dag. Door een tekort aan vezels kun je ook last krijgen van darmproblemen en een slechte stoelgang. En al deze tekorten kunnen dodelijk zijn voor je humeur en je energielevel.
Het jojo-effect
Zelfs als je ondanks al deze problemen op je streefgewicht gekomen bent, is een crash dieet nog steeds problematisch. Zo’n steile daling van je gewicht is namelijk zo goed als een garantie voor het gevreesde jojo-effect. Met andere woorden, zodra je weer normaal begint te eten, schiet je gewicht weer omhoog. Door het verlies van spierweefsel verbruik je dagelijks minder calorieën. Als je weer evenveel eet als eerst, kom je dus als een dolle weer aan.
Daarnaast gaan veel mensen na een crash dieet juist méér eten dan ze daarvoor al deden. Ze hebben het gevoel dat ze wel weer iets lekkers ‘verdiend’ hebben – en dat gaat natuurlijk niet lang goed. Het gevolg: veel mensen eindigen na een crash dieet zwaarder dan ze begonnen.
Stop met diëten
Kortom: een crash dieet werkt op de lange termijn niet. Je gaat je er beroerd van voelen, echt mooi slank word je er nooit van, en als je pech hebt, word je uiteindelijk alleen maar zwaarder.
Hoe moet het dan wel? De eerste tip is heel tegen intuïtief: stop met diëten. Je verliest geen gewicht door steeds tijdelijk anders te gaan eten.
Als je telkens op je huidige eetpatroon terugvalt, ga je ook steeds weer aankomen. In plaats van een tijdelijk dieet zul je de boel blijvender aan moeten pakken. Je wilt een gezond eetpatroon creëren dat je voor de rest van je leven vol kunt houden. Geen gekke beperkingen of extreme tekorten, dus!
Zoek daarom professionele begeleiding waarbij je leert nieuwe gezonde voedingsgewoontes aan te leren die blijvend zijn!
Auteur: Margot de Roon – Health & Co
